İstasyon ve duraklarda artık usulsüz kart kullananları denetçiler karşılıyor. Metro İstanbul Genel Müdürü Özgür Soy, son 15 günde 5 bin usulsüz kart kullanımı tespit edildiğini açıkladı. "Asıl cezayı siz alıyorsunuz" diyerek kartlarını başkalarına kullandıran vatandaşları uyaran Soy, "İlk yakalamada 430, ikincisinde ise 4 bin 300 TL para cezası ödüyor. Nihayetinde kart sahibi, kartını kullanma hakkını kaybediyor" dedi.

Metro İstanbul, usulsüz kart kullanımının önüne geçmek için kontrollere devam ediyor. Usulsüz kart kullanımlarını tespit etmek için ekipler kurduklarını belirten Metro İstanbul Genel Müdürü Özgür Soy, çalışmalar hakkında ANKA Haber Ajansı'na konuştu.

Bazı istasyonlarda ve duraklarda farklı saatlerde denetimler yapıldığını belirten Soy, "Usulsüz kullanılan her bir kartın kamuya yıllık ortalama 4 bin 600 lira zararı bulunmakta. Mart ayı başından bu yana yaptığımız denetimler ile tespit ettiğimiz kartların toplam zararı 30 bin 291 liradır" dedi.

Denetimlerde usulsüz kullanıldığı tespit edilen kartların yüzde 57'sinin öğrenci kartı, yüzde 16,65'inin anne kart, yüzde 10'unun 65 yaş üstü ücretsiz kartlar, yüzde 8'inin ise sağlık çalışanı kartı olduğunu bilgisini paylaşan Özgür Soy, şunları söyledi:

"BU, SUÇ TEŞKİL EDEN BİR DURUM. AMACIMIZ BİLİNÇ YARATMAK, İNSANLARI YAKALAMAK DEĞİL: Aslında usulsüz kart kullanımı ne demek, oradan başlamak belki lazım. İstanbulkart, zaten geçişlerde kullanıyor. Normalde İstanbulkart'ı aldığınız zaman bir tam bilet fiyatı ile geçiş yapıyorsunuz. Ama pek çok kategoride farklı indirimli ve ücretsiz geçişler var. Bir kısmı kanun ile belirlenmiş. İşte 65 yaş üstü gibi, polis, jandarma gibi veya farklı engelliler gibi gruplar zaten kanunla belirlenmiş şekilde ücretsiz olarak kullanabiliyorlar. Engelli refakatçileri gibi şeyler var. Bunun dışında da özellikle öğrenciler en büyük grup. İndirimli kartlar var, bunlar da birçok kişiye sağlanmış avantajlar; devletin, belediyenin sağladığı avantajlar. Bu avantajlar tamamen kişiye özel, o kişilerin o kartları kullanması gerekiyor. Bu özel nitelikli kartları üçüncü kişiler kullandığı zaman bu, usulsüz kullanım oluyor. Bu, tabii ki idari para cezasına tabi olan ve suç teşkil eden bir durum aslında. Bu konuda bilinç yaratmak bizim birinci amacımız, tabii ki insanları yakalamak değil. Bir bilinç yaratmak, bir farkındalık yaratmak; indirimli kartların, özel kartının kişiye özel olduğunu vurgulamak.

GÖREVLİLERİMİZ BELLİ SAATLERDE BELLİ ZAMANLARDA KONTROLLER YAPIYOR: Vatandaşlarımızdan özellikle rica ediyoruz; herkes kendi kartını kendi kullanmalı. Zaten HES kodu varken onun yüzünden zorunluydu. Şimdi artık HES kodu kalksa da yine de kişiye özel kartların kişiler tarafından kullanılması gerekiyor. Biz, bu konuda bir yandan bir bilinçlendirme kampanyası başlattık. Afişler ve sosyal medyada ve medyadaki duyurularla bir yandan da kontrollere başladık. İstasyonlarımızda kontroller yapılıyor. Bu istasyonlardaki kontrolleri bizim ekiplerimiz yapıyor. Her zaman ekiplerimiz yapacak diye bir şey de yok zaten. Her giriş kapısında metal detektörleri var, o noktalarda güvenlik görevleri var. Onlar da belli saatlerde, belli zamanlarda kontroller yaparak usulsüz kart kullanımı engellemeye çalışıyorlar.

15 GÜN İÇERİSİNDE 5 BİNİN ÜZERİNDE USULSÜZ KART YAKALANDI: Biz, ilk başladığımızda bir pilot çalışma olarak başladık. Üç tane ekiple farklı istasyonları dolaşarak yaptıkları kontrollerde, 15 gün içerisinde 5 binin üzerinde usulsüz kart yakalandı. Devam ediyor, her gün 300'ün üzerinde yakalanıyor. Ama dediğin gibi biz, bunun düşmesini bekliyoruz. Çünkü belli bir bilinç oluştuğu zaman kullanımın olmaması bizim asıl amacımız, çok fazla kart yakalamak değil, bunların kullanılmaması. Vatandaşlarımızın da uyarıldıkları zaman, bu konunun bir suç unsuru teşkil ettiğini ve yapılmaması gereken bir şey olduğunu vurguladıkça bunların azalacağını düşünüyoruz.

İLK YAKALANMADA 430 TL PARA CEZASI VAR: Yani çok özel bir imkân tanınıyor öğrencilere özellikle. Şu anda geçişlerin yaklaşık yüzde 31'i öğrencilerin kullandıkları abonmanlar. Bu abonman fiyatı, bu hafta sonu başlayacak yeni zamdan sonra 109 TL, yani günde bir simit fiyatı aslında. Günde bir simit fiyatına toplu ulaşımın bütün modlarından faydalanabiliyor durumdalar. Ama bu, tamamen öğrencilere tanımış, geliri olmayan kişilere tanımış bir hak. O kişilerin özel olarak kullanması gerekiyor. O öğrenciler, kartlarını başka birisine veremezler. Verip de yakalananlar işleme tabi tutuluyor. Öncelikle tutanak tutuluyor, kartlara el konuluyor. O kartların tabii ilk yakalanma ve ikinci, üçüncü de artarak giden bir sistem var. İlk yakalanmada 430 TL para cezası var. İdari para cezası var. Sonraki yakalanmada bu artı artıyor. Ve üçüncü yakalanmadan sonra da zaten karta el konuluyor.

ANNE KARTI KİŞİYE ÖZELDİR, BABALAR KULLANAMAZ: Kartına el konan kişi uzun süre yeni kart çıkaramıyor. O yüzden de bu hakların mutlaka kişiler tarafından kendi adlarına kullanılması gerekiyor. Bunların hepsi çok güzel uygulamalar. Öğrencilere böyle bir imkân tanınması, dediğim gibi bir günde bir simit fiyatına toplu taşıma kullanabilmeleri çok güzel bir imkan. 0-4 yaş arası çocuğu olan annelere tanınan Anne Kartı harika bir uygulama. Özellikle kadınlar, çocukları doğduğu zaman, -benim de bebeğim var, biliyorum- hayattan bir miktar kopuyorlar. Sosyal hayatlarından, iş hayatından kopuyorlar. Bu, aslında onlara sosyal hayata katılın çağrısıdır. Onları çekmek için olan bir şeydir. Ama yine söylediğim gibi kişiye özeldir. Babalar kullanamaz. O kart, hakikaten o bebeğin annesine özel. Bunlar kişisel kartlar, zaten üzerinde resimleri var. Kişilerin isimleri yazıyor. Farklı kişiler kullandıkları zaman ona el konuluyor. Bu hakkın verildiği kişiler de haklarını kaybetmiş oluyorlar. Para cezası ödemek zorunda kalıyorlar. O yüzden bunların yapılmaması gerek. 

ASIL İŞLEM KART SAHİBİ HAKKINDA YAPILIYOR, CEZAYA TABİ OLAN KART SAHİBİ OLUYOR: Bu uygulamaların kontrollerine biz devam edeceğiz, tabii ki artarak devam edecek. Ama biz, gittikçe daha az kart yakalamayı, bu kullanımın artık yapılmamasını, çok azalmasını bekliyoruz. İnşallah o bilinci de yaratacağız, sağlayacağız. Buradan bir çağrıyı da uyarıyı da asıl kart sahiplerine yapmak istiyorum. Kartı kullanan kişiler burada yakalanıyorlar ama asıl işlem kart sahibi hakkında yapılıyor. Cezaya tabi olan kart sahibi oluyor. O yüzden de ‘Başkasının kartını kullanmayın’ dediğimiz kadar, hatta daha fazla, 'Lütfen özel kartınızı kendiniz kullanın, başkasına kullandırmayın' diyoruz. Belediyenin bu sağladığı özel imkânı kendiniz adına kullanın, bu size özel bir haktır. Bunun altını çizmek istiyoruz. Zaten azalmaya da başladı. Kontrollerde günde 400, 450'ye kadar çıkmıştı. Şimdi insanlar da adapte oluyorlar. Daha az kullanmaya başlıyorlar. Ben, bunun azalarak devam edeceğini düşünüyorum. Sonuçta o özel tanınan hak. Öğrencilere ya da kısıtlı gruplara tanınan hakların kendileri tarafından kullanılması lazım ki sistemin sürdürülebilirliği açısından bu çok kritik bir şey."